KAZAKİSTAN'DA ZORUNLU SOSYAL SAĞLIK SİGORTASI

1 Ocak 2018 tarihinden itibaren pilot bölge olarak Astana'da başlanan sağlık hizmetlerinin ve devletin belirlediği eczanelerde ilaçların bedava olduğu 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren ülke genelinde başlanacak olan Zorunlu Sosyal Sağlık Sigortası hakkında bilgileri sizin için derledik.

1- Zorunlu Sosyal Sağlık Sigorta nedir?

Zorunlu sosyal sağlık sigortası devlet, işveren ve vatandaşın ortak katılımına dayalı kurulan halk sağlığını koruma alanında çıkarların sosyal güvenlik devlet sistemi olup, kişilerin ödeme miktarına bakılmaksızın bütün herkesin sağlık hizmetlerinden aynı şekilde faydalanma hakkına sahip olacak.

2- Sigorta sistemine girmek için ne yapmak lazım?

İlk önce ikamet ettiği adrese göre sağlık ocağına (poliklinik) kayıt olmak gerekiyor. Burada vatandaşlar gereken sağlık hizmetinden yararlanabilir ve görevli sağlık elemanını eve de çağırabilir. Bu kaydı polikliniğe direk veya elektronik hükümetin sitesinden yapabilir. Sitede herkes kendi sayfasında şu anda kayıtlı olduğu durum hakkında bilgi edinebilir. Poliklinikte kayıt olacağı zaman kimliği ve uygun şekilde dilekçe bulundurması gerekiyor. Aynı zamanda zorunlu sosyal sağlık sigortası çerçevesinde kendi nüfusun hangi sınıfa ait olduğunu netleştirmesi lazım.

3- Sağlık sigorta fonuna ne kadar para yatırmak lazım?

İşverenin ödeyeceği miktar: Temmuz 2017’den itibaren yüzde 1; 2018 yılından itibaren yüzde 1,5; 2020 yılından itibaren yüzde 2; 2022 yılından itibaren yüzde 3. Ödenecek bu miktar her işçinin aldığı maaşın miktarına göre belirlenecek.

İşçinin ödeyeceği miktar: 2019 yılından itibaren yüzde 1; 2020 yılından itibaren yüzde 2. Serbest meslek sahibi olan vatandaşlar (bireysel girişimciler, özel noterler, özel icra, avukat, profesyonel medya mensupları, medeni hukuk sözleşmeleri kapsamında gelir elden bireyler) 1 Temmuzdan itibaren asgari 2 maaştan yüzde 5 değerinde yani aylık 2 bin 445 tenge ödeme yapması gerekiyor. Yabancı ülkelerin diplomatik ve benzeri temsilciliklerinde çalışan kişiler, Kazakistan Cumhuriyetinde akredite olan yabancı devletlerin konsolosluk kurumları 1 Temmuz 2017’den itibaren tahakkuk gelirin yüzde 5’ni ödemesi gerekiyor. Uluslararası ve kamu kuruluşları, yerli ve yabancı sivil toplum kamu kurumları ve fonlarda çalışanları da yine 1 Temmuz 2017 tarihinden başlayarak tahakkuk gelirin yüzde 5’ini yatırması gerekiyor. Kazakistan’dan başka ülkeye gidenler, buna ülkeyi daimi ikametten ayrılanlar hariç, 2018 yılından itibaren aylık asgari ücretten yüzde 5 miktarında bin 414 tenge ödeme yapması gerekiyor.

4- Birkaç gelir kaynağı olan kişiler nasıl ödeme yapar?

Eğer vatandaş hem bireysel girişimci hem de işveren ise sigorta fonuna hem girişimci hem de işveren olarak ödeme yapması gerekecek. Ama bireysel girişimci aynı anda devletin kendisine ödeme yapan ayrıcalıklı kategorilerin birinde yer alıyorsa, o zaman bu vatandaş sigorta fonu ödemesinden muaf tutulacak. Bu normların uygulanmasın Devlet Gelirleri Komitesi tarafından denetlenecek.

5- Kim vergi muafiyetinden yararlanma hakkına sahiptir?

Devlet kendisine şu kategorideki vatandaşların sigorta ödemelerini yapacaktır: Çok çocuklu anneler; gaziler; engelli kişiler; işsizlik dairesine kayıtlı vatandaşlar; özel yatılı okullarda okuyan öğrenciler, ikamet şekli tam gün olan teknik, mesleki, lise sonrası eğitim, yüksek öğrenim ve lisansüstü eğitime kayıtlı olanlar; annelik için izinli olan kişiler, yeni doğmuş bir bebeğin veya evlatlık edinmiş bebeğin üç yaşına kadar bakımını yapmak için izinli olan anneler; İşsiz hamile kadınlar, işsiz hem de etkin bir şekilde üç yaşına kadar çocuk yetiştirmekte olan kişiler; emekliler; asgari güvenlik kurumlarının haricinde; tutukevlerinde ve gözaltı merkezlerinde tutulan kişiler.