KAZAKİSTAN’DA ŞİRKET KURMAK

1 Mart 1995 tarihli Medeni Kanun’a göre yabancı ve yerel yatırımcıların Kazakistan’da çeşitli türlerde şirket kurmaları mümkündür. Söz konusu şirket türleri: tam ortaklıklar, sınırlı/karma ortaklıklar, sınırlı sorumluluk ortaklıkları (limited şirketler), anonim şirket, temsilci ofis ve şubelerdir.

Ülkede yabancı yatırımcılar tarafından en fazla tercih edilen şirket türü limited şirket türüdür. Kazakistan’da faaliyet göstermek isteyen yabancı bir firma, temsilci ofis ya da şube kurma yoluna da gidebilmektedir. Kazakistan’da Şirket Kurma Prosedürleri Kazakistan’da şirket kurmak için atılması gereken ilk adım kayıttır. Kayıt işlemi Adalet Bakanlığı’nın yerel daireleri tarafından gerçekleştirilmektedir.

Kurulacak şirketin kaydı için gerekli başvuru sürecinde Adalet Bakanlığı’na teslim edilmesi gereken belgeler bulunmaktadır. Adalet Bakanlığı söz konusu dokümanları istatistik ve vergi makamlarına iletmektedir. Bu sürecin tamamlanmasından sonra şirket kayıt belgesi ile birlikte bir istatistik kartı ve vergi kayıt belgesi almaktadır. Şirketlerin banka hesabı açtırmaları önünde bir engel bulunmamakta olup, banka hesaplarının sayısında da bir kısıtlama bulunmamaktadır.

Söz konusu belgeler şöyledir:

– Kayıt için başvuru dilekçesi,

– Şirket statüsünün bildirilmesi (Limited şirket, anonim şirket v.b.),

– Bir şirket kurulma kararı alındığını gösterir belgeler (kurul kararı v.b.),

– İşletmenin Kazakistan’da faaliyet göstermek üzere bina ve müştemilat edindiğini gösteren bir kira sözleşmesi örneği ya da benzeri bir belge,

– Kazakistan’da kurulacak şirketle illiyet bağı olan yabancı şirketin statüsü ya da kuruluş sözleşmesi,

– Yabancı yatırımcının yasal statüsünü göstermesi amacı ile ülkesindeki ticaret sicilinden bir kayıt sureti (örneğin: tescil belgesi),

– Kurucu şirket tarafından verilen ve kurulacak işletmeyi bir temsilci gibi hareket etmekle görevlendiren bir vekaletname,

– Kayıt ücretinin ödendiğine dair banka makbuzu, Kazakistan Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı’na ibrazı gereken yukarıdaki belgelerin Kazakça ve Rusçaya çevrilmesi gerekmektedir. Söz konusu belgelerin noter tarafından tasdik edilmesi ya da apostil taşıması gerekebilmektedir.

Temsilci Ofis ve Şube Açmak için Gerekli Prosedürler Temsilci ofisler tüzel kişilik olarak tanınmamaktadır. Temsilci ofisler bilgi toplama, ticari ilişki kurma v.b. gibi amaçlar ile kurulabilmektedir. Dolayısı ile, Kazak yetkililer temsilci ofislerin ticari faaliyet yürütmemeleri gerektiği görüşündedir. Bu nedenle yatırımcıların “ticari” temsilci ofisleri şube olarak kayıt ettirmeleri gerekmektedir. Temsilci ofisler gibi şubeler de tüzel kişilik değildir. Ancak, temsil ettikleri yabancı tüzel kişiliklerin bir bölümüdür. Şubeler, genel merkezleri adına gerekli faaliyetleri üstlenmekte ve yerine getirmektedir. Şubeler ticari faaliyet yürütebilmektedir. Kazakistan’da bir temsilci ofis ya da şube kurmak için yerine getirilmesi gereken işlemler ülkede tüzel kişiliğe haiz şirket kurma prosedürleri ile benzerlik göstermektedir.

Temsilci ofis ve şube kuruluşu için

Adalet Bakanlığı’na aşağıdaki belgelerin ibrazı gerekmektedir:

– Ülkede ofis kuran şirketin statüsü ya da kuruluş sözleşmesi,

– Yabancı yatırımcının yasal statüsünü göstermesi amacı ile dış ticaret sicilinden bir kayıt sureti (örneğin: tescil belgesi),

– Şirketin Kazakistan’da bir temsilci ofis ya da şube açma kararını belgeleyen dokümanlar (genel kurul kararı ya da yönetim kurulu kararı gibi)

– Şube ya da temsilci ofisin Kazakistan’da kaydı için başvuru dilekçesi,

– Şube ya da temsilci ofisin tüzüğü,

– Kayıt ücretinin ödendiğini gösterir banka dekontu,

– Temsilci ofis ya da şubenin yöneticisinin şirket adına hareket edebilmesi için vekaletname,

– Ofisin Kazakistan’daki adresini teyit eden kira sözleşmesi örneği. Kayıt için gerekli söz konusu belgelerin Kazakça ve Rusçaya çevrilmesi gerekmektedir. Söz konusu belgelerin noter tarafından tasdik edilmesi ya da apostil taşıması gerekebilmektedir.