Baykonur’un kira sözleşmesinden 2.6 milyar dolar kazanıldı

Kazakistan’da, 10 Aralık 1994’te Rusya ile imzalanan Baykonur Uzay Üssü’nün kira anlaşması çerçevesinde devlet bütçesine 2 milyar 645 milyon dolar gelir elde edildiği bildirildi.

Başbakan Bakıtjan Sagintayev, Kazakistan Komünist Halk Partisi vekillerinin Baykonur uzay üssü ile ilgili talebine cevap verirken, kira anlaşması çerçevesinde 23 yılda yerel bütçeye 2.645 milyar dolar gelir sağlandığını açıkladı.

Bununla beraber, milletvekililerinin, Baykonur şehri yakınlarında bulunan Akay ve Toretam yerleşim merkezlerinin geliştirilmesi ile beraber şehirde istihdam alanında Rus ve Kazak vatandaşlarına eşit şartların sunulması gibi meselelerde endişelerini dile getirdiği belirtildi. Buna karşılık Sagintayev’in sosyal altyapı, yol ve su temini sistemlerinin onarımı ve inşaatı için özel devlet programının hayata geçirildiğine dair genişçe bilgi verdiği kaydedildi. Örneğin başbakanın konuşmasında, Karmakşı ilçesinde beraberinde birkaç bin yeni işyerinin açılmasını sağlayacak “Baykonur” eğlence ve turizm bölgesinin oluşturulacağı aktarıldı.

Sagintayev’in ayrıca, Baykonur’da insanlara siyasi inançları, ırk ve ulusal aidiyeti, sosyal kökeni, cinsiyeti, sosyal ya da maddi statüsü, dili veya dinine göre ayırım yapılmadığı konusunda vurguda bulunduğu ifade edildi.

Sagintayev’e göre Rus tarafının finansman sağlamasıyla açılan şirket ve kurumlarda da Kazakistan vatandaşları istihdam ediliyor. Yalnız Kazakistan vatandaşlarının çalışmasına izin verilmeyen istisnai işyerleri arasında Rusya’nın devlet sırrı ile ilişkili faaliyet gösteren kurumlar yer alıyor. Bununla birlikte, Cumhurbaşkanı Nazarbayev’in özel temsilcisi, Baykonur’daki Kazak vatandaşlarının hak ve hukuklarının korunmasını denetlemek için Baykonur’da bulunuyor.

Kazakistan, 1994 yılında Baykonur üssü için Kızılorda eyaletindeki 6 bin 717 metrekare alanı ve Baykonur kentini 2050 yılına kadar Rusya’ya kiralamıştı.

Son yıllarda Baykonur’dan uzaya gönderilen Soyuz uzay araçlarının fırlatıldıktan sonra sık sık düşmesi, Kazakistan kamuoyunda protesto edilmeye başladı. Aktöbe ve Kostanay eyaletlerinde köy sakinleri, Soyuz uzay araçlarının ekolojik dengeyi bozduğu gerekçesiyle roketlerin bu eyaletlerdeki arazilere düşmesine yasak getirilmesi gerektiğini talep etti. Bunun üzerine Rus hükümetinin, bu arazilerin bulunduğu ilçelere yıllık toplam 500 bin dolar tutarında tazminat ödemeye karar verdiği ve bu konuda Kazakistan tarafıyla anlaşmaya vardığı belirtildi.